Çocukların Karar Veremeyeceği Şeyler
Çocuklar; kreş seçiminden yeni kardeş gelişine, okul başlangıcından sabah giysi tercihine kadar pek çok değişiklikle karşılaşır. Bu noktada yüklenen sorumluluklar, çocuklarda stres ve çocuklarda kaygıya yol açabilir. Ebeveyn olarak amacımız, onları bu yükten kurtarıp, duygularını güvenle paylaşabilecekleri bir alan sunmaktır. İşte adım adım nasıl destek olabileceğiniz:
1. “Kardeşin Olacak mı?”
“Kardeşin olacak. Bu senin seçimin değildi ama kalbimdeki en önemli şey, senin nasıl hissettiğin. Ne zaman konuşmak istersen ben buradayım.”
-
Somut Güvence: “Ben buradayım” demek, çocuğun yalnız hissetmesini önler.
-
Duygu Daveti: “Nasıl hissediyorsun?” sorusu, iç dünyasını ifade etmesini sağlar.
-
Kaygıyı Azaltma: Kardeş haberiyle oluşan belirsizlik ve çocuklarda kaygı azalır.
2. “Hangi Kreş Olsun?”
Kreş seçimi hem öğrenme hem de sosyal beceriler için kritik bir adım. “Hangisine gitmek istersin?” diye sorup çocuklarda stres yaratmak yerine:
-
Oyun ve Deneyim Tanıtımı:
“Bu kreşte rengârenk bloklarla oynayabilir, bahçede koşturabilirsin.”
-
Duygularını Keşfetme:
“Orada en çok hangi oyunu oynamak senin için eğlenceli olur?”
-
Güvenli Rehberlik:
“Sence sana en çok uyan bu kreşe başlıyoruz. Telaşlanırsan hemen benimle konuşabilirsin.”
Bu yaklaşım, çocuklarda kaygı düzeyini düşürür ve adaptasyonu kolaylaştırır.
3. “Ne Giyeceksin?”
Sabahları “Ne giymek istersin?” demek, 3–6 yaş arası çocuklar için fazlasıyla seçenek sunar ve çocuklarda stres oluşturur. Yerine:
-
Çerçeveyi Belirleyin:
“Bugün hava serin. Bu iki kazağımdan hangisi daha rahat hissettirir?”
-
Duygu Bağlantısı:
“Yeşil kazak seni enerjik yapar mı, yoksa sarı mı?”
Böylece çocuk, hem seçim yapma becerisini geliştirir hem de sabah telaşını azaltır.
4. Unutmayın!
-
Seçim Hakkı ≠ Sorumluluk Yükü: Sınırlar belirleyin, ama duygularına kulak verin.
-
Güvenli Alan Yaratın: “Ne zaman ihtiyaç duyarsan buradayım” mesajını sık sık tekrarlayın.
-
Somut ve Oyun Odaklı İfade: Küçük somut örnekler ve oyun dili, çocuğun rahatlamasını sağlar.
5. Sonuç ve Öneriler
Sonuç:
Çocukların karar veremeyeceği büyük konularda – kreş seçimi, kardeş gelişi, okul tercihi, günlük giysi seçimi – sorumluluk yüklemek çocuklarda stres ve çocuklarda kaygı seviyesini artırır. Onların duygularını ifade edebilecekleri, güvenli bir ortam sunmaksa gelişimlerini destekler.
Öneriler:
-
Duygu Kartları Kullanın: Günlük “nasıl hissediyorsun?” sorusunu somutlaştırmak için renkli duygu kartları seçin.
-
Minik Günlük Paylaşımlar: Akşam yemeğinde “Bugün kreşte seni en çok mutlu/heyecanlı/gergin ne yaptı?” diye kısa sohbetler yapın.
-
Seçenekleri Görselleştirin: Giysi seçimleri için fotoğraflı panolar hazırlayın, 2–3 seçenekle sınırlandırın.
-
Rutin Kitabı Oluşturun: Yeni bir kardeş veya okul başlangıcı için adım adım resimli bir hikâye kitabı hazırlayın.
-
Profesyonelden Destek Alın: Aşırı kaygı belirtileri sürüyorsa bir çocuk psikoloğu veya pedagogla görüşmekten çekinmeyin.
Bu adımlarla, çocuğunuzun hem güven duygusunu hem de özgüvenini destekleyerek, karar verme sürecindeki yükü hafifletebilir, sağlıklı bir gelişim yolculuğu sunabilirsiniz.
Akıl Küpü Kreş ve Gündüz Bakımevi
Rehberlik Servisi
Psikolojik Danışman Ökkeş Gümüşoluk
